راهنمای خرید فن سی پی یو (۷ مدل پرفروش به همراه جدول مشخصات)

در راهنمای خرید فن سی پی یو (CPU) یاد می‌گیرید چطور یک فن مناسب انتخاب کنید که در انجام کارهای سنگین مانند بازی، اورکلاک و ... مانعِ آسیب به پردازنده سیستم‌تان بشود. در این مقاله علاوه بر ٨ فاکتور مهم در خرید، چند مدل از بهترین فن‌های بازار را هم به شما معرفی می‌کنیم.

آن چه در ادامه با هم می‌خوانیم:

• معرفی انواع فن سی پی یو به صورت خلاصه
• راهنمای خرید فن CPU با بررسی ۸ فاکتور کلیدی (سازگاری سوکت، ابعاد و ...)
• معرفی ۳ برند برتر سازنده خنک کننده پردازنده (+ مزیت رقابتی هر کدام)
• معرفی بهترین فن های سی پی یو برای سیستم‌های خانگی و گیمینگ (+ جدول مشخصات)

شما می‌توانید سرفصل مدنظر خود را برای یادگیری، از فهرست محتوای این مقاله انتخاب کنید تا به قسمت مربوطه هدایت شوید.

انواع فن سی پی یو  

خنک‌کننده‌های CPU در اندازه و شکل‌های بسیار متنوعی تولید می‌شوند اما اکثر آن‌ها را می‌توان در ۲ دسته‌بندی کلی زیر تقسیم کرد:

1. خنک کننده‌های بادی (هوایی)
2. خنک‌کننده‌های مایع (آبی)

۱. خنک کننده های بادی (هوایی)

خنک‌کننده‌های بادی مقرون به صرفه‌ترین نوع در فن‌های پردازنده هستند که از یک هیت سینک در کنار یک یا ۲ فن تشکیل می‌شوند. گرمای تولید شده را جذب می‌کنند و به خارج کیس می‌فرستند.

۲. خنک کننده های مایع (آبی)

نوع دوم از فن‌های CPU، خنک‌کننده‌های آبی هستند که نحوه کار پیچیده‌تری نسبت به نوع بادی دارند و از طریق یک نوع مایع، گرما را دفع می‌کنند.

خنک‌کننده‌های آبی به ۲ دسته مدار باز یا کاستوم (Open Loop) و مدار بسته یا AIO (Close Loop) تقسیم می‌شوند.

راهنمای خرید فن سی پی یو (CPU)

اکنون برای آن که در بررسی فن CPU مناسب خود دچار اشتباه و سردرگمی نشوید، یک راهنمای خرید خنک کننده پردازنده ۸ مرحله‌ای برایتان آماده کرده‎ایم که در ادامه با هم می‌خوانیم:

1. بودجه مورد نظر
2. نیاز خرید به فن پردازنده
3. فن بادی یا مایع؟
4. تناسب توان مصرفی پردازنده و خنک‌کننده
5. سوکت فن پردازنده و مادربرد
6. ابعاد فن سی پی یو
7. زیبایی خنک‌کننده‌ی پردازنده
8. صدای فن سی پی یو

۱. بودجه لازم برای خرید فن سی‌پی‌یو

بودجه اولین چیزی است که باید به آن فکر کنید. اگر فن سی پی یو را به عنوان بخشی از ساخت سیستم جدید انتخاب می‌کنید، باید مقدار مناسبی از بودجه خود را به آن اختصاص دهید.

بودجه باید متناسب با انتظارِ شما از عملکردِ فن باشد. نه نیاز است بیش از حد هزینه کنید و پولی را که می‌توانست برای ارتقاء اجزای حیاتی‌تر سیستم مانند گرافیک یا رم استفاده شود، برای فن پردازنده صرف کنید. نه انقدر پول کمی برای فن خرج کنید که در نهایت فن شما به اندازه کافی قوی نباشد و نتواند پردازنده‌ی سیستم را خنک کند.

۲. نیاز به خرید فن پردازنده

اگر می‌خواهید پردازنده خود را اورکلاک (Overclocking) کنید تا به سطح عملکرد فوق‌العاده برسید، باید پول بیشتری را برای خنک‌کننده بپردازید اما اگر بودجه کمی دارید و همچنان می‌خواهید یک کامپیوتر گیمینگ بسازید، می‌توانید از پردازنده‌هایی که همراه با خنک‌کننده‌ ارائه می‌شود، استفاده کنید.

خنک‌کننده‌ی‌ برخی از پردازنده‌ها، مانند پردازنده‌های Ryzen AMD حتی برای اورکلاک هم مناسب است.

به عنوان یک قاعده کلی هرچه CPU بهتر باشد، گرم‌تر کار می‌کند (در حالت عادی یا در زمان اورکلاک). پس شما به فن پردازنده بهتری نیاز خواهید داشت و باید بیشتر برای آن هزینه کنید.

۳. خنک کننده مایع یا بادی؟

انتخاب بین خنک‎‌ کننده بادی و مایع را شاید بتوان بزرگ‌ترین چالش در اسمبل سیستم دانست. هر کدام از این فن‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم تا بتوانید به‌درستی انتخاب کنید.

مزایای خنک ‌کننده مایع (آبی)

مزایای خنک‌کننده‌های مایع عبارتند از:

• خنک‌کننده‌های مایعِ پیشرفته و کاستوم می‌توانند به دمای بهتری نسبت به حتی بهترین فن‌های بادی برسند.
• خنک‌کننده‌های مایع معمولا مشکلات سازگاری کم‌تری با مادربرد و سایر قطعات دارند.

معایب خنک کننده آبی

معایب خنک‌کننده‌های مایع (آبی) عبارتند از:

• نسبت «قیمت به عملکرد» در فن‌های مایع بیشتر از فن‌های بادی است.
• فن‌های مایع نیاز به نگهداری بیشتری دارند و خطر نشتی در آن‌ها زیادتر است.

مزایای خنک‌ کننده بادی

برای مزایای خنک‌کننده‌های بادی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• فن‌های بادی معمولا عملکرد بسیار خوبی نسبت به هزینه ارائه می‌دهند.
• خنک‌کننده‌های بادی معمولاً راحت‌تر نگهداری می‌شوند و عمر طولانی‌تری دارند.

معایب خنک‌ کننده بادی

معایب خنک‌کننده‌های بادی عبارتند از:

• معمولا فن‌های بادی برای سیستم‌هایی که نیاز به خنک‌کننده قوی دارند، مناسب نیستند.
• خنک‌کننده‌های بادیِ پیشرفته می‌توانند بسیار حجیم باشند و باعث ایجاد مشکلاتی در سازگاری با بقیه اجزا شوند (حافظه رم، فن‌های کیس، اجزای مادربرد و غیره).

در نتیجه اگر ویژگی‌هایی مانند نصب ساده و قیمت مقرون به صرفه برای شما مهم است، احتمالا بهترین گزینه برای شما خنک‌کننده بادی (هوایی) است. در مقابل، خنک‌کننده‌های CPU از نوع مایع (آبی) گزینه‌ی بهتری است اگر می‌خواهید در کنار صدا و نویز کم، عملکرد عالی هم داشته باشید.

۴. تناسب توان مصرفی پردازنده و خنک کننده

تناسب توان مصرفی (TDP) که بر حسب وات (W) اندازه‌گیری می‌شود، اصطلاحی است که برای توصیف میزان مصرف انرژی پردازنده و فن در کنار هم استفاده می‌شود.

اگر TDP سی پی یو از فن بیشتر باشد، غیرممکن است که فن بتواند به طور مؤثر پردازنده را خنک کند. به عنوان مثال، اگر CPU شما ۱۵۰ وات برق مصرف می‌کند، باید یک فن پردازنده بخرید که بتواند ۱۵۰ وات یا بیشتر را تحمل کند.

۵. سوکت فن سی پی یو و مادربرد

در حالی که اکثر تولید‌کنندگان فن پردازنده، خنک‌کننده‌های خود را طوری طراحی می‌کنند که با اکثر سوکت‌های CPU مطابقت داشته باشند، اما برخی از آن‌ها فقط با یک سوکت پردازنده خاص سازگار هستند. هر مادربرد دارای یک سوکت CPU است که می‌تواند زیرمجموعه خاصی از پردازنده‌ها را در خود جای دهد. علاوه بر این، خنک کننده‌هایی که برای هر یک از آن سوکت‌های مختلف CPU در نظر گرفته شده‌اند، مشخصات متفاوتی دارند. 

سوکت AM4 سال‌هاست که توسط تراشه‌های اصلی AMD Ryzen/Athlon  و سوکت LGA 1200 یا LGA 1700 توسط اکثر تراشه‌های اینتل Core/Celeron/Pentium در چند سال گذشته استفاده می‌شوند؛ بنابراین هنگام خرید مطمئن شوید که خنک‌کننده CPU مورد نظر شما با تنظیمات مادربرد و پردازنده‌ای که در حال حاضر دارید، سازگار است. این داده‌ها به‌راحتی روی CPU، مادربرد و همچنین در مشخصات خنک‌کننده در دسترس هستند.

۶. ابعاد فن سی پی یو (۳ مورد)

علاوه بر اطمینان از سازگاری فن پردازنده با سوکت مادربرد، باید با بررسی فن پردازنده از سازگاری آن در موارد زیر هم اطمینان حاصل کنید:

1. ارتفاع فن
2. وزن و اندازه فن
3. اندازه رادیاتور

۱. ارتفاع فن

ارتفاع بعضی از خنک‌کننده‌های CPU در برخی موارد مانع از قرار گرفتن آن‌ها در کیس می‌شود؛ بنابراین قبل از خرید، حتما ارتفاع فن سی پی یو را در صفحه مشخصات آن بررسی کنید و سپس آن را با مشخصات کیس مد نظر خود مطابقت دهید تا از قرار گرفتن فن در داخل آن مطمئن شوید.

۲. اندازه فن سی پی یو

اکثر فن های بادیِ سطحِ بالا در بازار به دلیل سنگینی و بزرگ بودن ممکن است مشکلاتی در سازگاری با کیس داشته باشند و ممکن است شما را مجبور کنند که سایر قطعات مانند GPU خود را در یک مکان دیگر نصب کنید.

۳. اندازه رادیاتور

اندازه رادیاتور فن، عامل اصلی تعیین‌کننده در سازگاری خنک‌کننده مایع و به طور خاص فن‌های AIO (All In One) خواهد بود. اندازه‌های مختلف رادیاتور‌ در بازار موجود است؛ با این حال هر کیس نمی‌تواند هر اندازه رادیاتور را در خود جای دهد.

۷. خنک کننده پردازنده

زیبایی عامل مهمی در انتخاب یک خنک‌کننده CPU است. در اسمبل کردن کامپیوتر برخی ظاهر شیک و باریک خنک‌کننده‌های AIO را می‌پسندند؛ در حالی که برخی دیگر ظاهر یک فن بادی بزرگ و حجیم را ترجیح می‌دهند. همچنین بسیاری از خنک‌کننده‌های پردازنده دارای نورپردازی RGB هستند که ظاهری جذاب به رایانه شما می‌دهد. البته در این صورت ابتدا مطمئن شوید که می‌توانید نور RGB خنک‌کننده‌ را بدون خاموش کردن رایانه، خاموش کنید.

 اگر مطمئن نیستید چه گزینه‌ای را ترجیح می‌دهید، توصیه می‌کنیم تصاویر برخی از کیس‌های اسمبل شده را بررسی کنید و ببینید به نظرتان کدام سبک خنک‌کننده CPU برای شما بهتر است.

۸. صدای فن سی پی یو

فن‌های بادی نسبت به مدل‌های مایع پر سر و صداتر هستند. از طرفی فن‌های بزرگ‌تر معمولا صدای کمتری نسبت به فن‌های کوچک‌تر تولید می‌کنند. دلیل آن این است که فن‌های بزرگ‌تر برای تولید سطح خنک‌کننده مشابه نیازی به چرخش سریع ندارند؛ بنابراین نسبت به فن‌های کوچک‌تر کم صداتر خواهند بود.

بهترین مارک فن سی پی یو (۳ برند)

شرکت‌های بسیار زیادی در سراسر دنیا در حال ساخت و عرضه مدل‌های فن CPU هستند اما در این قسمت قصد داریم ۳ مورد از بهترین برندها را به شما معرفی کنیم.

1. کولر مستر (Cooler Master)
2. دیپ کول (Deep Cool)
3. کرسیر (Corsair)

۱. فن پردازنده کولر مستر

شرکت کولر مستر، یکی از شناخته شده‌ترین برندها در دنیای فن CPUها است. از ویژگی‌های برند کولر مستر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۲. فن سی پی یو دیپ کول

دیپ کول یکی از قدیمی‌ترین تولید‌کننده‌های فن است که نسبت به کیفیت خوبش قیمت مناسبی هم دارد. از ویژگی‌های برند دیپ کول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 ۳. فن سی پی یو کرسیر (Corsair)

منابع تغذیه و لوازم جانبی بازی دو خط تولید اصلی شرکت Corsair هستند. نکته قابل توجه، آن است که کرسیر در درجه اول بر ساخت خنک‌کننده‌های مایع AIO متمرکز است. از ویژگی‌های برند کرسیر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 بهترین فن سی پی یو

گزینه‌های زیادی برای خرید در بازارِ فن‌ها وجود دارد اما ما در این قسمت قصد داریم ۷ خنک کننده برتر در بازه‌های قیمتی متفاوت را برای هر نیازی از بهترین برندها به شما معرفی کنیم تا بتوانید بدون نگرانی خرید خود را انجام دهید.

1. خنک کننده پردازنده گرین Notus 100-pwm
2. دیپ کول گاماکس 400
3. کولر مستر MA410P RGB
4. خنک کننده پردازنده دیپ کول AS500 پلاس
5. فن خنک کننده پردازنده کورسیر اچ 100 آی
6. خنک کننده مایع پردازنده دیپ کول castle 240rgb v2
7. خنک کننده کولر مستر 212 Spectrum

۱. خنک کننده پردازنده گرین Notus 400-pwm

خنک‌کننده پردازنده گرین نوتوس ۴۰۰ برای کاربرانی طراحی شده است که می‌خواهند عملکرد خنک‌کنندگی بسیار بهتری را تجربه کنند و در عین حال کم‌ترین هزینه ممکن را برای حذف فن‌های پر سر و صدا از سیستم خود متحمل شوند. چهار لوله حرارتی مسی با قطر ۶ میلی‌متر، بیش از ۴۶ تیغه آلومینیومی، یک فن ۱۲۰ میلی‌متری کم‌صدا با سرعت ۱۷۰۰ دور در دقیقه، وزن سبک و فرآیند نصب آسان، تنها تعدادی از ویژگی‌های کلیدی نوتوس ۴۰۰ هستند.

مشخصات کلی این فن در جدول زیر قابل مشاهده است:

۲. دیپ کول AG400 LED Black 

AG400 LED Black  یکی از خنک‌کننده‌های CPU است که با عملکرد فوق‌العاده و جلوه نور RGB به یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها تبدیل شده است. این فن می‌تواند به ۲ فن مجهز شود که باعث می‌شود یک گزینه عالی برای رایانه‌های شخصی گیمینگ باشد. مشخصات کلی این فن در جدول زیر قابل مشاهده است:

۳. کولر مستر MA410P RGB

خنک‌کننده MasterAir MA410P نسخه ارتقا یافته MasterAir Pro 4 است که سطح پایه کولر را ۴۵ درصد افزایش می‌دهد و باعث خنک‌سازی بیشتر می‌شود.

اگر به دنبال یک خنک‌کننده بادی بر اساس عملکرد خوب، سکوت و نورپردازی با کیفیت RGB هستید، MasterAir MA410P گزینه مناسبی برای شماست. مشخصات کلی این فن در جدول زیر قابل مشاهده است:

۴. خنک کننده پردازنده دیپ کول AG620 ARGB 

خنک کننده پردازنده DeepCool AG620 ARGB  دارای پنج لوله حرارتی با ۲ فن PWM ۱۲۰  میلی‌متری برای عملکرد عالی در فضای باریک است. فن‌های ۱۲۰ میلی‌متری PWM در عملیات خنک‌کنندگی شدید و کم صدا، بسیار با دوام و با کارایی طولانی‌ مدت ظاهر می‌شوند.

مشخصات کلی این فن در جدول زیر قابل مشاهده است:

۵. خنک کننده مایع پردازنده کورسیر H100i RGB Platinum

فن پردازنده H100i RGB PLATINUM یک خنک کننده مایع یکپارچه با رادیاتور ۲۴۰ میلی‌متری و نورپردازی زنده RGB است که برای خنک سازی شدید CPU ساخته شده است. مشخصات کلی این فن در جدول زیر قابل مشاهده است:

۶. خنک کننده مایع پردازنده دیپ کول LE520

۲ فن ۱۲۰ میلی‌متری ADD-RGB این خنک‌کننده با جلوه‌های روشنایی خود زیبایی خاصی به سیستم شما می‌دهند. فن‌آوری‌های به کار رفته در این فن می‌تواند صدا را تا حد زیادی کاهش دهد و جریان هوا را به حداکثر برساند. مشخصات کلی این فن در جدول زیر قابل مشاهده است:

۷. خنک کننده پردازنده کولر مستر Hyper 212 Spectrum RGB

فن خنک‌کننده پردازنده جدید کولر مستر Spectrum 212 PWM دارای طراحی تیغه و قاب ارتقا یافته است تا ضمن حفظ عملکرد بی‌صدا، قابلیت‌های خنک‌کننده را افزایش دهد. همچنین فناوری تماس مستقیم با استفاده از ۴ لوله حرارتی به کار رفته در این محصول سبب می‌شود کاهش حرارت فوق العاده‌ای را ارائه دهد. مشخصات کلی این فن در جدول زیر قابل مشاهده است:

جمع بندی

نگاهی گزیده به آن چه در مقاله راهنمای خرید فن سی پی یو با هم خواندیم:

• خنک‌کننده‌های بادی، آبی، مدار باز و مدار بسته از انواع فن‌های CPU هستند.
• فن‌های CPU دو نوع هستند: بادی و آبی.
• در گام نخست باید نیاز و بودجه خود را برای خرید فن سی پی یو مشخص کنید.
• اگر به دنبال انجام کارهای سنگین مانند اورکلاک هستید باید به سراغ فن‌های گران‌تر بروید.
• خنک‌کننده‌های بادی مقرون به صرفه و هزینه نگهداری پایینی دارند و به راحتی نصب می‌شوند؛ در مقابل فن‌های آبی کم‌صداتر، گران‌تر و در نتیجه عملکرد بهتری دارند.
• توان مصرفی فن پردازنده (TDP) نباید از خود CPU پایین‌تر باشد.
• قبل از خرید حتما از سازگاری سوکت فن پردازنده و مادربرد خود مطمئن شوید.
• کولر مستر، کورسیر و دیپ کول از بهترین برندهای تولیدکننده فن CPU هستند.
• از بهترین فن های CPU موجود در بازار می‌توان به گرین نوتوس 100، دیپ کول گاماکس 400، کورسیر اچ 100 آی، کولر مستر MA410P و ... اشاره کرد.

اگر هنوز هم در خرید خود دچار ترید هستید یا درباره مقاله سوالی دارید، کافی است در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا بهتر بتوانیم راهنمایی‌تان کنیم. همچنین در هر زمان می‌توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید تا از مشاوره رایگان و تخصصی خرید فن سی پی یو بهره‌مند شوید.